Cambodja| Het land met twee gezichten

Twee weken Cambodja… Ik had zelf veel moeite met reizen door dit land. Er is ontzettend veel armoede en de oorlogsdagen voelen nog erg dichtbij. Een aantal plekken waren bijzonder zoals het bekende Angkor Wat. Ondanks dat Cambodja twee gezichten kent is het zeker het bezoeken waard. Vandaag vertel ik je wat zo gaaf is aan dit land, en welke plekken je beter kunt vermijden.

Geschiedenis Cambodja
Voordat jullie verder lezen over onze belevenissen wil ik een beetje achtergrond informatie geven. Cambodja is een gehavend land. Tussen 1975 en 1979 werd het land heftig gebombardeerd door Amerika (het gevecht tegen Communisme). Dit dreef de bevolking in de armen van de Rode Kmer die 29 procent van hun eigen bevolking uitroeiden. De ideologie van Pol Pot was dat iedere Cambodjaan terug zou gaan naar het platteland om als boer te leven. Iedere arbeider, kind of gezin zonder kennis van landbouw werd gedeporteerd naar één van vele kampen. Onderwijs en buitenlandse praktijken werden zwaar afgestraft. Had je gestudeerd, sprak je een andere taal, ooit gereisd buiten Cambodja, voor een buitenlands bedrijf gewerkt of zelfs maar een bril droeg betekende dit dat je opgepakt werdt. Na een gedwongen valse bekentenis, waar je zo lang gemarteld werd totdat je bekende dat je een ‘vijand van de staat was’ werd je geliquideerd. In één klap verloor Cambodja een hele hoop kennis. Zelfs in deze tijd hebben veel Cambodjanen moeite met lezen en schrijven. Naast corruptie is dit één van de vele redenen waarom het land moeite heeft zich te herontwikkelen.

Siem Reap
Deze stad komt rustig over in verhouding tot andere grote steden. In de stad zelf is niet zo gek veel te beleven behalve dan de vele markten. In de avond leeft de boel op en is het de plek om biertjes te drinken. Nadeel is dan wel dat je dit doet met een hele boel jonge party toeristen. Veel interessanter vonden wij het oorlogsmuseum. Met een gids die zelf de oorlog mee had gemaakt liepen we langs opgeblazen tanks waar de botten nog in lagen. Het lichaam van onze gids zat vol met granaatstukken. In zijn ogen had hij botsplinters van zijn voet, het been dat ooit werd opgeblazen door een granaat. Terwijl hij zijn kunstbeen weer omdeed vertelde hij over de keren dat hij was neergeschoten. Aanvullend liet hij de littekens op zijn buik zien. Denk je dat de oorlog over is vroeg hij aan ons? Hij pakte zijn telefoon erbij en liet ons foto’s zien van zijn buurvrouw bebloed in het ziekenhuis, dood. Zijn nichtje met missende ledematen in een waas van rood op de grond, dood. Zijn beste vriend zonder benen op een ziekenhuisbed, ook dood. Met tranen in zijn ogen vertelde hij dat het nog maar een maand geleden is dat zijn vriend overleed. Hij stapte op een oude landmijn in zijn achtertuin. Nog steeds sterven er dagelijks mensen door mijnen. Ik heb in heel mijn leven niet zoveel verminkte mensen gezien als in Cambodja. Constant wordt je er aan herinnerd niet van de paden af te gaan in verband met landmijnengevaar. Meer dan 40.000 Cambodjanen zijn verminkt geraakt. Er wordt verwacht dat het nog 25 jaar zal gaan duren voordat alle mijnen opgeruimd zijn, als dat al mogelijk is.

De tempels van Angkor Wat.
De oude Angkor stad met zijn bekende tempel Angkor Wat. Samen met veel andere toeristen sta je vroeg op om de zonsopkomst te zien in dit tempelcomplex. Wij besloten het echter anders te doen. Volledig tegendraads kozen wij voor onze eigen route. Onze tuktuk chauffeur begreep er niets van maar na flink aandringen begreep hij toch echt dat het op onze manier ging. Het was perfect! In plaats van de tempels delen met duizenden andere toeristen hadden wij de eerste paar tempels helemaal voor onszelf! Er was dus echt letterlijk niemand! De normale tour begint bij de grootste tempel Angkor Wat waar je de zonsopkomst ziet samen met gigantisch veel andere toeristen (bah!). Het was echter erg bewolkt dus een mooie zonsopkomst zat er nit in. Wij besloten deze over te slaan waardoor we een stap voor waren op de rest en met resultaat! Dit was een magische en onvergetelijke ervaring!

Sihanoukville
Het bekende Sihanoukville met zijn strand is mega hip. Om eerlijk te zijn raad is deze plek niet direct aan. Ik zelf had deze plek prima over willen slaan. Dit bekende uitgaansstrand van Cambodja viel ons zo tegen! Ja je kunt er mooi in een hangmat aan het strand liggen met een cocktail, maar na twee dagen had ik dat wel gezien. Veel imposanter vond ik de armoede om Sihanoukville heen! We hebben kleine kindjes op straat zien poepen bij gebrek aan toiletten onder de lokale bevolking. Ook voelde deze plek aan als een gigantische bouwput voor rijke toeristen. Op een scooter besloten we rond te rijden en onze mond viel open. Het stond vol met krottenwijken! Extra schrijnend was dat tegenover deze krottenwijken de meest luxe resorts gebouwd werden en het geld van de toekomstige toerist snel verdwijnt in de zakken van de (vaak buitenlandse) projectontwikkelaars. Wij vonden een mooie hut in het mangrovebos om te overnachten. In de sluimer van al dit natuurschoon vergeet je de ellende om je heen voor een nachtje.

Kampot
Een groot succes! Helaas was ik zelf ziek maar Jelle en Freek waren erg te spreken over deze plek. De sfeer in Kampot is fijn. Drankjes drinken in de haven tot laat terwijl je de zon onder ziet gaan achter de bergen. De stad voelt knus en het is een heerlijke plek om lekker te eten, te drinken en de luieren zonder dat je het gevoel hebt dit te delen met party toeristen. Jelle en Freek gingen met de scooter de Bokor bergen op. Mistwolken sluimeren over de bergen. Onderweg kom je watervallen tegen, oude gebouwen die soms griezelig aandoen en luxe resorts die nog gebouwd worden. Het gebied is in flinke ontwikkeling en zal er in een paar jaar tijd heel anders uitzien.

Phnom Penh
Deze relatief kleine hoofdstad is leuk! Maar waar ik vooral over wil vertellen is het S-21 Museum in Phnom Penh. Deze plek heeft onwijs veel indruk op ons gemaakt. Het is geen leuke plek. Maar wel een plek waar je een echte indruk krijgt van de gruwelijke daden van de Rode Kmer. Tuol Sleng is een voormalige school die in 1975 werd gebruikt als martelkamer en gevangenis.

Ooit brachten wij een bezoek aan Auswitch in Polen. Een ervaring die we nooit meer zullen vergeten… Tuol Sleng heeft ditzelfde effect op ons gehad. De geschiedenis van de Rode Kmer is zo ontzettend heftig, en nog zo jong. Om een voorbeeld te noemen zie je de bloedsporen van martelpraktijken nog op de muren en grond zitten.

Na een bezoek aan Tuol Sleng kun je de killingfields niet overslaan. In dit veld liggen miljoenen mensen begraven. Tijdens onze rondleiding leerde wij dat mensen vaak doodgeslagen werden met knuppels of andere voorwerpen om geen geld uit te geven aan dure kogels. Kleine kinderen en baby’s werden tegen bomen doodgeslagen en soms zelfs levend begraven. Om nogmaals te benadrukken hoe jong deze gruwelijke geschiedenis is: de kleren van slachtoffers liggen er nog steeds en steken boven de grond uit. Het is bizar om hier rond te lopen en je te beseffen dat restanten die je ziet liggen nog maar 39 jaar oud zijn…

Waarom wel / niet Cambodja
Op veel momenten in Cambodja heb ik mij echt verdrietig gevoeld. Niet alleen door de historische oorlogsplekken die wij bezocht hebben. Eigenlijk juist meer door schrijnende omstandigheden van mensen op straat. De armoede, de verminkte mensen en het rijke westen en oosten wat hier tegen aan beukt door dure resorts door het hele land te planten. Cambodja heeft zo ontzettend veel meegemaakt en het is de eerste keer dat ik met eigen ogen heb gezien wat oorlog nu echt met een land kan doen. Echter is de natuur prachtig (pas wel op voor mijnen!) en de geschiedenis heel rijk. Een bezoek aan Angkor Wat zou ik namelijk iedereen aan raden!

Cambodja staat al heel lang in de schaduwen van Thailand en Vietnam. Om de economie een boost te geven word er veel energie gestopt in toerisme. Het staat bekend als de goedkoopste backpacker bestemming van Azië en is ontzettend populair aan het worden. Naar onze mening wordt Cambodja flink opgehyped op social media, en niet altijd terecht. Hoe denk jij erover?